“Het nieuwe Digiteam vormt een ideaal klankbord voor wat leeft in de klas” – Tom Schockaert

- David Van Waeyenberghe

Schoolit houdt voor deze rubriek halt in Herzele, aan de poort van de Vlaamse Ardennen. Tom Schockaert is sinds twee jaar voltijds ICT-coördinator in het Sint-Paulusinstituut. Zijn passie voor technologie en vernieuwing zorgde voor een organische transitie van leerkracht naar ICT-coördinator. Om vast te stellen dat een dag nog altijd te weinig uren telt om de job optimaal uit te voeren.

Herzele, het is voor de schrijver van dit artikel letterlijk een beetje thuis komen, zowel wat de gemeente als de school betreft. Meer zelfs, het Sint-Paulus en ik waren jaren dichte buren en ik leerde er de liefde van mijn leven kennen. 15 jaar geleden was dat en sindsdien is er veel veranderd. Maar toch, bij het binnenstappen van de school overvalt me een nostalgische kriebel. Het hoofdgebouw krijgt een aanbouw maar de gang naar het ICT-kantoor is na al die jaren nog steeds hoe ik het mij herinnerde met witmarmeren trappen, hoge plafond en zicht op de Herzeelse burcht.

Tom Schockaert ontvangt ons in zijn kantoor, uiteraard met een prachtige blik op de Middeleeuwse waterburcht. Hij heeft het over ICT als een roeping. “De functie heeft mij gekozen, zo lijkt het toch wel”, aldus de uitgeweken Aalsternaar. “Na mijn bachelor Handel/burotica-informatica kon ik als leerkracht aan de slag in het Sint-Paulus (SPi). Al snel zag ik uitdagingen buiten het klaslokaal. Ik ben goed ontvangen op school en het was meteen fijn samenwerken met de collega’s. Dan wil je jezelf tonen en inzet geven.”

Tom Schockaert in zijn bureau met zicht op de Herzeelse burchtsite

“Dat startte voor mij met wat technische ondersteuning, opvolgen van onderdelen van schoolonline en andere platformen. Het ging verder met na schooltijd extra uitleg geven aan leerlingen zonder thuiscomputer en voor ik het door had, was ik bezig met de vernieuwing van het schoolnetwerk, computerlokalen, enzovoort. Eigenlijk met alles waar op dat moment de focus op lag of waar er nood aan bleek. En dat uiteraard allemaal bovenop mijn taken als leerkracht.”

Nood aan fulltime ICT

Het Sint-Paulus telt 718 leerlingen en 80 personeelsleden. Toch is Tom pas twee jaar geleden aangesteld als fulltime ICT-coördinator. “De Digisprong heeft het finale duwtje gegeven om iemand voltijds met ICT bezig te laten houden. In een school van deze omvang mag dat ook. Alles wat van ICT op school aanwezig is, zit in mijn takenpakket. Gelukkig kan ik terugvallen op een extern bedrijf die de grote lijnen uitzet voor de server en het netwerk. Verder passeert alles via mij.”

De aanloop naar en de start van een nieuw schooljaar is voor elke ICT-coördinator een drukke periode. Dan tel je beter niet de uren die je presteert. “Nee, ik heb ooit geprobeerd om die uren bij te houden zodat ik een beter zicht kon krijgen op mijnprestaties. Wel, echt vrolijk word je daar niet van en het heeft ook geen nut wanneer je al tijd tekort komt. Want ik wil geen leerkrachten of de directie vastzetten. Ik geef ondersteuning en volg de zaken op zodat alles duidelijk en werkbaar is voor hen.”

De Digisprong gaf het finale duwtje om iemand voltijds zich met ICT te laten bezig houden.

Tom Schockaert – ICT-coördinator Sint-Paulus

Het interview vond plaats op een druilerige maandagochtend. Tom kreeg de onvrijwillige assistentie van een leerling om één van zijn taken te illustreren. “De leerling stopte ’s ochtends haar laptop zonder beschermhoes in de boekentas. Toen ze het toestel wilde opstarten, lukte het niet. De regen heeft ongetwijfeld het moederbord aangetast en het is vanzelfsprekend mijn taak om hiervoor een oplossing te zoeken. Dat wil in dit geval zeggen contacten leggen met de hersteller zodat de leerling snel terug is geholpen.”

Digiteam

De Digisprong wijzigde aanzienlijk de visie op ICT binnen het Sint-Paulus. Tom, die net als ik de liefde op het Sint-Paulus ontmoette, krijgt veel ondersteuning binnen de school. “Op het moment dat we aan het ICT-beleidsplan begonnen, is een Digiteam opgericht. Dat is een groep waar, naast ikzelf, de directie, een secretariaatsmedewerker en leerkrachten uit de verschillende jaren en graden aanwezig zijn. Op regelmatige basis steken we de koppen bij elkaar. Dan geven we de grote lijnen en uitdagingen van de Digisprong vorm.”

“Die ontmoetingen zijn voor mij een ideale gelegenheid om te voelen wat er leeft bij de leerkrachten en leerlingen. Omdat ik geen les meer geef, en uitsluitend bezig ben met de technische kant, voelt het soms alsof ik op een eiland zit. Via deze contacten hou ik de vinger aan de pols en kunnen we eventuele actieplannen bepalen. In een ideale wereld zou er naast mij nog een pedagogische ICT-coördinator moeten komen. Daar ben ik alleszins voorstander van.”

Voor ons is mediawijsheid een item dat we in meerdere lessen aan bod laten komen. En ook buiten de klaslokalen.

Tom Schockaert – ICT-coördinator Sint-Paulus

De opstart van het Digiteam heeft voor Tom nog een positief gevolg gehad. “Het helpt om na te denken over een visie op langere termijn rond ICT. Daardoor kunnen we gerichter werken naar een beter model. Ik moet nog altijd brandjes blussen waardoor ik soms niet de kans heb om zaken grondig aan te pakken. Die frustratie is er altijd geweest maar laat ons hopen dat het de komende jaren zal verbeteren.”

Vier-in-balans model

In de beleidsvisie op onderwijs en ICT spreekt de school over ‘kwaliteitsvol onderwijs via gemotiveerde en competente leerkrachten met eigentijdse lesmethoden en accurate evaluatieprocessen.’ Kwaliteit bereiken via bekwame en goed opgeleide mensen dus. “Bij de opmaak van het beleidsplan hebben we ons gebaseerd op het Vier-in-balans model. We namen als het ware een selfie om de noden vast te leggen en gingen daarmee aan de slag. Die selfie zullen we dit jaar trouwens herhalen”, legt Tom Schockaert uit.

Vier-in-balans model

“We proberen zo goed mogelijk te voldoen aan alle voorwaarden van het model. De leerlingen moeten de gepaste technologie ter beschikking hebben, om hun digitale competenties te verwerven en vergroten. De deskundigheid in het model verwijst naar de kennis en vaardigheden van de leerkrachten die nodig zijn om de onderwijsdoelstellingen te bereiken. Dat gaat niet alleen om technische vaardigheden maar evenzeer om deze te kunnen verbinden met kennis van didactiek en vakinhoud.”

Een toestel voor elke leerling

Voor de Digisprong telde de school vijf computerklassen. Nu blijft er nog één klas over. Het is opnieuw zoals in mijn periode als leerling in het Sint-Paulus. Maar de insteek is 25 jaar later, ja we worden oud, compleet anders. De computerklas in de O-blok is voornamelijk bestemd voor de leerlingen van de eerste graad.

“Sinds dit schooljaar heeft elke leerling zijn eigen laptop. De school heeft die aangekocht en de leerlingen gebruiken die op school en thuis. Vorig jaar hebben we de leerlingen van het eerste middelbaar een Chromebook bezorgd. De leerlingen van het derde en vijfde kregen een gewone laptop. Dit jaar herhaalden we dat scenario waardoor elke leerling een toestel heeft. In de computerklas leren de leerlingen van de eerste graad werken met gewone pc’s.”

Leerlingen uit de eerste graad aan de slag met hun Chromebooks

“De middelen die we kregen via de Digisprong zijn heel interessant, maar het gevaar loert langs alle kanten. We waren voor de sprong al bezig met nadenken op langere termijn. Zo voorzagen we middelen om elk schooljaar een computerklas te vernieuwen. Nu denken we na hoe we de aangekochte toestellen in eerste instantie zo lang mogelijk kunnen gebruiken. Daarnaast moeten we bekijken hoe we de opvolging ervan verzekeren. Wat toestellen betreft denk ik dat we de komende vier jaar goed zitten. Maar wat nadien komt, daar moeten we nu al aan denken.”

Een andere valkuil, waar de school niet wil in trappen, is mediawijsheid. “Zoals overal komen de jongeren vroeg in contact met sociale media. Voor ons is mediawijsheid een item dat we in meerdere lessen aan bod laten komen. En ook buiten de klaslokalen. Onze eerstejaars zijn net op leefweek geweest in De Hoge Rielen. Naast tal van spelletjes, kennismakingen, enzovoort passeerden  thema’s als mediawijsheid en sexting de revue. In het ICT-beleidsplan staat letterlijk dat we onze leerlingen willen begeleiden tot weerbare jongvolwassenen.”

Schoolfactuur

De deur van Tom’s kantoor gaat open, directeur Inge De Laet steekt het hoofd binnen. “Tom, een klein vraagje over i-Learn…” Opnieuw een mooie illustratie, dit keer van de betrokkenheid van de directie in het ICT-verhaal. Blijkt dat de directeur een vorming heeft gevolgd over de twijfelachtige toekomst van het platform. “Het is goed dat de directie mee is in het verhaal. Want het is belangrijk voor de school en de leerlingen, zowel op leervlak als financieel”, gaat Tom verder.

Het Sint-Paulus werkt zoals veel scholen met verschillende platformen. Sommige zijn gratis, anderen niet. “De prijs van Smartschool, waar we al heel lang mee werken, is de voorbije jaren alleen maar gestegen. Ik bekeek onlangs nog het kostenplaatje en moest even slikken. Toch rekenen we dat niet door aan de leerlingen, omdat er al kosten genoeg zijn. Ik kan heel goed begrijpen dat ouders klagen over de stijgende schoolfactuur.”

In samenspraak met de directie kan ik twee momenten per maand deconnecteren.

Tom Schockaert – ICT-coördinator Sint-Paulus

Niet alleen de kosten stijgen, ook het gewicht van de boekentas gaat de hoogte in. “Dat vind ik minstens even belangrijk. De Digisprong is een goede zaak maar er is misschien niet goed genoeg over nagedacht. Niet alle uitgeverijen zijn mee met de digitalisering. Daardoor blijft de boekentas vol boeken en komt daar een laptop bij. Pas op, voor mij hoeft lang niet alles digitaal. Een gezonde mix voor leerkracht en leerling, daar moeten we aan werken. Via laagdrempelige acties proberen we een heel eind op te schieten.”

Continu bijleren

De bel gaat en in de gang dalen de leerlingen de witmarmeren trappen af, op weg naar het volgende lesuur. Voor Tom rinkelt de bel nog niet, we hebben nog een paar vragen in de tas. Waar hij zijn inspiratie haalt bijvoorbeeld. “Voor mij is het leerrijk om te zien hoe collega’s en leerkrachten met ICT om gaan. Daarom lees ik graag de items in de Facebookgroep voor ICT-coördinatoren. Daar haal ik inspiratie uit.”

Af en toe zit ik samen met ICT’ers uit onze Emmaüs-scholengemeenschap. We praten dan over de obstakels en uitdagingen en proberen elkaar te helpen. Het zou eigenlijk ideaal zijn om tot een doorgedreven samenwerking te komen. Zo zou een team bijvoorbeeld verantwoordelijk kunnen zijn voor Smartschool binnen heel de scholengemeenschap. Het is een borrelend idee, misschien gooi ik het binnenkort wel op tafel.”

“Ik heb een goed contact met een collega uit Wetteren, Cédric Van Overwaele. Bij hem kan ik altijd terecht voor vragen. Trouwens, hij zou een goede persoon zijn om op te voeren in deze rubriek.” Schoolit heeft slechts een half woord nodig om een goede verstaander te zijn. Cédric, hou je mailbox in de gaten, je krijgt binnenkort een niet-te-weigeren verzoek. Wetteren ligt op een boogscheut van Herzele, dus deze tip komt in de dure energietijden als geroepen.

Balletje slaan op de golfbaan

Goed, terug naar Tom want hij heeft nog niet verteld hoe hij zijn drukke job combineert met zijn privéleven. De ICT-coördinator zet zich schrap. Deze vraag ziet hij blijkbaar graag komen. “Toch wel, want het valt echt goed mee. In samenspraak met de directie kan ik twee momenten per maand deconnecteren. Ik hoop snel terug aan te knopen met mijn hobby, golf. Twee jaar geleden haalde ik mijn golfvaardigheidsbewijs maar sindsdien, voltijds ICT’er hé, valt het tegen.”

Golf, eerlijk gezegd zou ik het Tom niet aangeven. Zijn andere hobby, padel, dan weer wel. “Voor mij is golf de natuur instappen. In Wachtebeke bijvoorbeeld is het ronduit prachtig. Soms moet je een poos wachten omdat een paar reetjes of een mama eend met haar kroost de baan oversteekt. Het kader is altijd prachtig en brengt me tot rust. Padel is dan weer een heel waardige vervanger voor het basket dat door een pijnlijke knie niet meer aan de orde is.”

Tom interesseert zich ook buiten de schoolpoort in technologie. Wanneer de Herzeelse bib bijvoorbeeld enkele VR-brillen liet testen, was hij er meteen bij. “De evolutie gaat zo snel. Het is goed om mee te zijn. Ook al hoeft dat niet meteen te betekenen dat we in school constant met een VR-bril aan de slag moeten gaan. Voor sommige vakken zou dat perfect kunnen, maar ook hier moeten nog een aantal drempels worden overwonnen bij de leerkrachten. En ik begrijp hen. Een wetenschappelijke proef in VR zal altijd slagen, omdat de menselijke factor er niet is in opgenomen.”

3D-materiaal printen

Het gesprek zit er bijna op, de bel voor Tom staat op rinkelen. Maar nu is het Tom die met een voorstel komt. Wat als we de kersverse 3D-printer een bezoekje brengen? “Dat is een mooi voorbeeld van persoonlijke interesse die ik in de school heb kunnen integreren. We kochten het toestel deze zomer aan en ik heb veel tijd gestoken in het programmeren van het ding. Het is absoluut de moeite.”

Dingen ontwerpen en printen met de 3D-printer is leerrijk en fun, voor de leerlingen en voor mij.

Tom Schockaert – ICT-coördinator Sint-Paulus

Ok, tegen 3D zegt Schoolit geen nee. Via de speelplaats, waar een deel van de leerlingen pauze heeft, stappen we naar de technologieklas. 25 jaar geleden was dat een vochtig hok, nu staat in de klas een 3D-printer te blinken. Mevrouw Rebecca Rogiers geeft les aan leerlingen uit de eerste graad. Toch mogen we zonder problemen een kijkje nemen. Want ja, ook de leerkracht is enthousiast over de printer. “Jammer dat de printer nu niet bezig is. Het is zeker een aanwinst voor de school”, aldus Rebecca.

De jongste ICT-aanwinst van het Sint-Paulus: een 3D-printer

“We maken zelf schema’s en printen tal van zaken. Mallen om kabels bij elkaar te houden bijvoorbeeld. Of bakjes om de adapters in te plaatsen. Daarmee slaan we drie vliegen in één klap. Enerzijds leren we de leerlingen praktisch omgaan met nieuwe technologie en daarnaast krijgen we een handig hebbedingetje. Drie vliegen, want het is gewoon fun om te doen ook”, lacht Tom. 

Sint-Paulus, altijd een genoegen

Nu is het echt tijd om de laptop dicht te plooien, balpen en schrift in de tas te stoppen. Tom begeleidt me, slalommend tussen bosjes leerlingen, naar de uitgang. “We lopen langs de lerarenkamer. Zin om even dag te zeggen tegen oud-leerkrachten van je”, vraagt Tom. Ik stem in, al vraag ik me af wie er na 25 jaar geleden te zijn afgezwaaid, nu nog op post is. Nog voor ik de lerarenkamer binnen ga, zie ik het antwoord al staan… mevrouw D’Hauwers.

“Ah, kijk es aan, wie hebben ze hier nu binnen gelaten”, is haar eerste opmerking. Alsof het om een of andere onverlaat gaat die ooit per ongeluk de neus brak van de leerkracht LO. “Hoe gaat het met David? Ik durf wedden dat je mijn voornaam niet meer kent.” Die ken ik uiteraard wel, beste Christine. Al jarenlang pompt ze de Franse taal in de leerlingen. En dat doet ze nog altijd met evenveel enthousiasme. Christine stelt me voor aan de andere collega’s in de kamer waar ik op één iemand na niemand meer ken.

“Ja, de vernieuwing zet zich niet alleen door op het vlak van ICT”, sluit Tom af. “Het gaat zelfs zo hard door het stijgend leerlingenaantal dat de leerkrachten ook aparte pauzes moeten nemen. Gelukkig heerst er in het schoolteam een prima sfeer.”

Bedankt voor de gastvrije ontvangst Tom, directie en personeelsleden van het Sint-Paulus. En om het in de woorden van mevrouw D’Hauwers te zeggen: au revoir (zie je wel dat ik iets van jouw lessen heb opgestoken destijds).


Dit is een interview binnen de ‘ICT-coördinator aan het woord’-reeks. Met deze rubriek willen wij ICT-coördinatoren hun verhaal laten doen. Op die manier kunnen ze van elkaar leren en eens gluren bij de buren. Wil jij graag zelf deelnemen of ken je iemand in je omgeving? Contacteer ons via info@schoolit.be voor een eerste kennismaking.