UNESCO : ‘Sociale media beïnvloeden het welzijn, het leren en de carrièrekeuzes van meisjes

3 mei 2024 - David Van Waeyenberghe

Volgens een recent gepubliceerd rapport van UNESCO brengen digitale technologieën risico’s met zich mee. Het rapport geeft aan dat het lesgeven en leren via digitale middelen kan verbeteren, maar ze kunnen ook genderstereotypen versterken en negatieve gevolgen hebben voor het welzijn, de leer- en loopbaankeuzes van meisjes.

“Al te vaak vergroten algoritme-gestuurde platformen de blootstelling aan negatieve gendernormen”, stelt Audrey Azoulay. De directeur-generaal van UNESCO roept op om bij het ontwerp van deze platformen rekening te houden met ethische overwegingen. “Sociale media mogen vrouwen en meisjes niet beperken tot rollen die hun ambities op het gebied van onderwijs en carrière beperken.”

Schadelijke gevolgen

Het rapport Technology on Her Terms waarschuwt ervoor dat meisjes kunnen worden blootgesteld aan door algoritmes gestuurde en op afbeeldingen gebaseerde inhoud. Die kan variëren van seksuele inhoud tot video’s en afbeeldingen die ongezond gedrag of onrealistische lichaamsnormen verheerlijken. Dergelijke content kan negatief afstralen op de geestelijke gezondheid en het welzijn van meisjes.

Uit een onderzoek van Facebook blijkt dat 32 procent van de tienermeisjes zei dat wanneer ze zich slecht voelen over hun lichaam, Instagram hen nog een slechter gevoel gaf. Volgens het rapport draagt het verslavende ontwerp van bijvoorbeeld TikTok ook bij aan concentratiestoornissen. Door het specifieke format van korte video’s wordt het moeilijker om geconcentreerd te blijven tijdens en na de schooltijd.

Volgens het rapport van UNESCO krijgen meisjes (12%) vaker af te rekenen met cyberpesten dan jongens ( 8%). De opkomst van deepfakes en zelf gegenereerde seksuele beelden die online en in klaslokalen circuleren, dragen bij aan het stijgende cyberpesten. De resultaten tonen volgens de onderzoekers het belang aan van grotere investeringen in het onderwijs, inclusief media- en informatiegeletterheid, en een slimmere regulering van digitale platformen.

STEM-ambities

De negatieve gevolgen voor meisjes zijn niet te onderschatten. Alle factoren zorgen voor een ‘feedbackloop’ waarin meisjes worden blootgesteld aan negatieve gendernormen. Ze worden ook weggestuurd van wetenschappelijke, technologische, technische en wiskundeopleidingen (STEM), die nog al te vaak als mannelijk worden beschouwd. Uit gegevens van UNESCO maken vrouwen amper 35 procent uit van de afgestudeerden in STEM-richtingen.

Vrouwen bekleden minder dan een kwart van de banen in wetenschap, techniek, informatie en communicatietechnologie. Ze vormen slechts 26 procent van de werknemers in daten en AI, 15 procent in engineering en 12 procent in cloud computing in de leidende economieën ter wereld. Het beleid moet ook anders. Hoewel 68 procent van de landen ondersteuning van het STEM-onderwijs heeft ingevoerd, ondersteunt slechts de helft van dit beleid specifiek meisjes.