Nieuw kenniscentrum Leerpunt stelt eerste initiatieven voor
Het nieuwe kenniscentrum dat leerkrachten zal bijstaan met wetenschap, is deze ochtend voorgesteld. Leerpunt presenteerde meteen de eerste initiatieven: een website met een toolkit voor leerkrachten. De toolkit toont in één oogopslag hoeveel effect een bepaalde methode kan hebben én hoe stevig de fundamenten van die effecten zijn.
Met de website en bijhorende toolkit wil Leerpunt meer duidelijkheid scheppen in vaak aanslepende onderwijsdiscussies, zoals het nut van huiswerk. Volgens Leerpunt dit een goedkope maatregel met degelijk effect. De lancering van website en toolkit is meteen ook het startsein voor het onafhankelijk kenniscentrum onder leiding van pedagoog Pedro De Bruyckere. In Vlaanderen bestond er tot nu toe geen kenniscentrum dat wetenschappelijke inzichten vertaalt naar een klascontext.
Inzichten uit onderzoek toegankelijk maken
In onze buurlanden was dat wel al zo: in het Verenigd Koningrijk is er de ‘Education Endowment Foundation’ (EEF) en Nederland heeft het ‘Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek’ (NRO). Nu heeft Vlaanderen dus Leerpunt, dat inzichten uit onderwijsonderzoek samenvat, toegankelijk formuleert en illustreert met voorbeelden. Het zal een gids zijn voor schoolteams bij hun didactische keuzes, met respect voor de autonomie van de leerkracht en pedagogische visie van de school.
Voor de eerste initiatieven, de website met toolkit voor leerkrachten werkt Leerpunt samen met onder andere EEF en NRO, om bestaande materialen te vertalen en nieuwe materialen te ontwikkelen. De net gelanceerde toolkit ‘Leren en Lesgeven’ is bijvoorbeeld een hertaling van de gelijknamige toolkit ontwikkeld door het EEF: vertaald én waar nodig aangepast aan de Vlaamse onderwijscontext.
Praktijkvoorbeeld
Het Leerpunt geeft tijdens de voorstelling meteen een praktijkvoorbeeld rond examenplanning. “De toolkit vat internationaal onderzoek samen en visualiseert drie kerncomponenten: effect, kost en sterkte van de evidentie. Dit kan scholen en leerkrachten richting geven bij het nemen van beslissingen over bijvoorbeeld huiswerk, feedback, werken met niveaugroepen of peer tutoring”, aldus het persbericht van Leerpunt.
De toolkit geeft dan wel de richting aan, de leerkrachten zetten zelf de weg uit naar dat doel. Zowel vaardigheden rond planning, tijdsinschatting maar ook zelfkennis worden hier bij de leerlingen geactiveerd. Om het proces af te ronden kan er achteraf worden gereflecteerd: wat ging goed met de planning, wat niet en waarom? Zo zetten leerlingen een stap dichter naar het zelf in handen nemen van hun leerproces, waar begeleiding van de leerkracht cruciaal is.
Kennisbasis ontwikkelen
De materialen van Leerpunt vormen een basis om evidence-informed werken in het onderwijs te stimuleren. ‘Evidence-informed’ betekent dat onderzoek en praktijk, resultaten en buikgevoel, hand in hand gaan. De resultaten laten zien wat kan werken, en het schoolteam beslist óf, en hoe, de aanpak te implementeren om het leren bij leerlingen te optimaliseren. “Met Leerpunt willen we schoolteams helpen goede keuzes te maken om de leerlingen beter te laten leren”, zegt Pedro De Bruyckere.
“We zeggen niet wat ze moeten doen, maar wel wat zou kunnen werken. Gecombineerd met hun ervaring en de kennis van de klascontext, kunnen ze klaspraktijken met impact ontwikkelen. Dat is de kracht van evidence-informed werken: wetenschap en praktijk, samengebracht”, aldus de pedagoog die samen met Axel Buyse (voorzitter Raad van Bestuur) het kenniscentrum zal leiden. Het operationeel team zal de dagelijkse werking op zich nemen, gesteund door een gebruikerscommissie en wetenschappelijke commissie.
Vlaamse steun
De Vlaamse overheid zet mee de schouders onder het kenniscentrum. Het investeert meer dan drie miljoen euro in zowel de ontwikkeling van een kennisbasis als in het financieren van begeleidingsprojecten om schoolteams op de werkvloer te ondersteunen. “We moeten leerkrachten behandelen als de onderwijsprofessionals die ze zijn”, zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) hierover.
“Dat betekent ook dat we hen toegang moeten geven tot de meest recente wetenschappelijke inzichten. Zo kunnen we ook komaf maken met onnodige nieuwlichterij en soms roekeloos geëxperimenteer, want dat soort dingen heeft onze onderwijskwaliteit veel kwaad gedaan. Je moet niets nieuws uitvinden als het duidelijk is welke dingen werken. Leerpunt kan echt helpen om jarenlange discussies binnen onderwijs te beslechten.”