Zweden draait digitale klok in onderwijs terug

- David Van Waeyenberghe

Alle boeken worden per beveiligd transport naar het Europese Digitaliseringscentrum van Google gebracht, waar ze worden ingescand (Foto: via persbericht)

De Zweedse minister van onderwijs wil de digitalisering in scholen terugschroeven. Scholen ruilen steeds vaker laptops en digitale middelen in voor pen en papier. Volgens de scholen en de minister is de reden te zoeken bij het dalende leesniveau. “Technologie volledig bannen is geen goed idee”, meent onderwijsexpert Pedro De Bruyckere.

Het Zweedse onderwijs stond ver op vlak van digitalisering, waar zelfs kleuters al tablets voor de neus geschoven kregen. Die digitalisering is per direct een halt toegeroepen. Vanaf dit schooljaar streeft Zweden weer naar één leerboek per leerling (en per vak), weet VRT NWS. Onderwijsminister Lotta Edholm maakt voor de ommezwaai 60 miljoen euro vrij. De reden voor de beslissing is het dalend leesniveau, ook al presteren de Zweedse kinderen nog altijd boven het gemiddelde.

Digitale klok

In nog andere Europese landen klinkt de roep om de digitale klok terug te draaien. In Nederland weerklinkt de vraag om weer over te schakelen op pen en papier. Bij Unesco pleiten ze dan weer voor gebruik van AI-middelen in de klas vanaf 13 jaar. Voorzitter Azoulay riep overheden en bevoegde instanties op om richtlijnen uit te schrijven. Daarbij moet technologie menselijke interacties in lesgeven ondersteunen, en in geen geval verdringen.”

Het leesniveau gaat er niet alleen in Zweden op achteruit. Dat geldt ook voor de Vlaamse leerlingen. Uit PIRLS-onderzoek, waaraan 5.000 Vlaamse leerlingen deelnamen, blijkt dat ze een ongeveer een schooljaar achterlopen op hun leeftijdsgenoten uit 2006. Toch blijft Vlaanderen volop de weg van de digitalisering kiezen, onder andere via initiatieven als Digisprong. Ook in de lagere school kiezen leerkrachten en scholen steeds vaker voor digitale leermiddelen.

Hand in hand

Pedagoog Pedro De Bruyckere vindt dat beide, klassiek lesgeven en digitalisering, hand in hand kunnen gaan. In het Radio 1 programma De Ochtend zie hij dat “notities maken helpt bij het onthouden van de leerstof. En moeilijke teksten lezen vlotter op papier dan op een scherm. Bovendien kan de technologie de leerling ook afleiden.” Anderzijds kunnen digitale middelen vaak meer specialisatie, op maat van de leerling, brengen.

lees ook

Unesco pleit in AI-richtlijn voor minimumleeftijd van 13 jaar

Voor De Bruyckere is de ideale leervorm daarom ‘blended learning’. Daarbij wisselen boeken en tablets elkaar af en ondersteunen ze de leerling in het onderwijs. Toch blijkt dat in de praktijk niet altijd even simpel. “Je moet weten wanneer je welke vorm moet gebruiken. Bovendien maakt het de schoolrekening voor de leerlingen duurder en de rugzak zwaarder”, aldus De Bruyckere.