‘Mediawijsheid bijbrengen zie ik als onze grootste uitdaging’ – Bert Vanhauwaert

- David Van Waeyenberghe

Bert Vanhauwaert (46)  is ICT-coördinator in de scholengemeenschap Guldenberg (Wevelgem, Gullegem en Moorsele, goed voor 2.000 leerlingen en 160 leerkrachten). Die functie oefent de voormalige leerkracht in het vijfde en zesde leer nu voor het vierde jaar voltijds uit.

Dat meester Bert een duidelijke visie heeft en overloopt van enthousiasme, konden wij vaststellen tijdens een gezellig interview. Bert Vanhauwaert begon zijn lerarenloopbaan in 1998 in de basisschool Sint-Paulus in Wevelgem. Meester Bert stond tot zo’n 4 jaar terug  altijd in het vijfde of zesde leerjaar. “Toen er nood was aan een ICT-coördinator binnen de school, nam ik die taak  op mij en bleef voor het overige voor de klas staan. Mijn ICT-taken bleven in die tijd wel beperkt tot de Wevelgemse tak van de scholengemeenschap. Even verliet hij de klas om de ICT-opdracht te combineren met een halftijdse opdracht als directeur. Een combinatie die helemaal niet vol te houden was. Na 4 jaar keerde meester Bert  terug naar de klasvloer om het lesgeven te combineren met ICT.

Sinds de omschakeling naar Chromebooks heb ik meer tijd om pedagogisch aan de slag te gaan.

Bert Vanhauwaert, ICT-coördinator bij Scholengemeenschap Guldenberg

Meester Bert heeft geen IT-achtergrond en toch hoeft het niet te verbazen dat de scholengemeenschap bij hem terecht kwam voor de functie van ICT-coördinator. “Het boeide me altijd en in de klas probeerde ik altijd wel iets. Op de duur kreeg ik de vraag van collega’s om ook voor hen iets te doen en zo is het gegroeid naar de functie van ICT-coördinator. De echt technische kennis is er langzaamaan bij gekomen. Ik moet er direct bij zeggen dat ik sinds de omschakeling naar chromebooks veel minder technische vragen krijg van leerkrachten. Dat geeft me de kans om veel meer pedagogisch aan de slag te gaan.”

Steun en visie van directie

Scholengemeenschap Guldenberg (vestigingen in Wevelgem (3), Moorsele en Gullegem) heeft naast meester Bert nog een ICT-coördinator in dienst. Samen met het directieteam werkten zij een vooruitstrevend ICT-plan uit. “We zijn de directie dankbaar dat ze vol de kaart ICT trekken. Binnen onze groep hebben we een leerlijn uitgewerkt waarbij we vragen dat alle klassen, vanaf de oudste kleuters tot het zesde leerjaar, per jaar minstens vijf activiteiten moet inplannen. Dat zijn activiteiten rond programmeren, communiceren, tekstverwerking, creatieve vormgeving en ga maar door.

Een mailtje van ICT dreigde vroeger onder te sneeuwen bij leerkrachten. Daarom zijn we nu bij elke personeelsvergadering aanwezig.

Bert Vanhauwaert, ICT-coördinator bij SG Guldenberg

Onze aanpak vergde de nodige aanpassing en leerkrachten konden mij als het ware boeken voor leshulp. Nu is de vraag naar hulp minder en tegelijk hebben we de leerlijn aangepast. Wat nu vroeger in het derde deden, doen we door de snelle evolutie nu al in het tweede of eerste bijvoorbeeld. Ook hier is de visie van de directie belangrijk. Als ICT-team zijn we aanwezig bij elke personeelsvergadering aan het begin van het schooljaar. We stelden vast dat een mailtje van de ICT’er durfde onder te sneeuwen.

Door zelf aanwezig te zijn, kunnen we al het nieuws van de leerlijn zelf brengen of bepaalde zaken aantonen. De leerkrachten merken dat de ICT-visie wordt gedragen door heel het team en stellen er zich op die manier veel gemakkelijker voor open.”

Digitalisering met een reuzen(digi)sprong

Dat ICT een voorname plaats krijgt binnen de scholengroep Guldenberg is duidelijk. Jaren geleden stelde de groep een plan op om de digitalisering binnen de school in goede banen te leiden. “Ons plan heette 2018-2022 met als doel om tegen 2022 één op twee kinderen te voorzien van een toestel. Die weg zijn we ingeslagen maar ons doel hebben we veel sneller bereikt. Vanaf het derde leerjaar heeft elke leerling op school een Chromebook ter beschikking. Daarmee doen we stukken beter dan vooropgesteld in de Digisprong.”

“We werken intussen aan een nieuw plan. Dat gaat vooral over het behoud van wat we op dit moment hebben en bij te sturen waar dat nodig is. De leerlingen en leerkrachten hebben een soort luxe gekregen en nu is het onze taak om ervoor te zorgen dat de toestellen genoeg en goed worden gebruikt. Bovendien moeten we er nu al voor zorgen dat we binnen enkele jaren geen stappen terug moeten zetten. Hier komt weer het belang van een sterk team rond ICT naar voor en dat je gedragen wordt door een directiegroep die soms iets kan forceren bij leerkrachten.”

Daarmee doelt meester Bert op het feit dat de school via de Digisprong middelen kreeg om Chromebooks aan te kopen. Alleen vervalt binnen vijf jaar de licentie van heel wat  toestellen. “Onze grote bekommernis is om ervoor te zorgen dat we de lijn kunnen doortrekken. Het zal alleszins veel geld kosten binnen vijf jaar. 1.000 toestellen vervang je niet zomaar en iedereen zal verwachten dat we op de weg verder kunnen gaan. Dus ja, dat vergt best veel planning in de begroting. Want er is geen weg meer terug. Al weet ik niet of de Vlaamse regering daar heeft bij stilgestaan. Ik merk bij collega’s uit andere scholen dat er toch nog veel vragen zijn. Het gaat ook niet zomaar om de aankoop van toestellen, je moet er ook effectief mee aan de slag (kunnen).”

Angst voor Chromebook weggenomen

Sinds dit schooljaar werkt de scholengemeenschap uitsluitend met Chromebooks. Na een intensieve periode van voorbereiding werpt de aanpak zijn vruchten af. “We hebben toch wel wat angsten moeten wegnemen bij de leerkrachten. Vorig jaar moest iedereen een verplichte en intensieve naschoolse opleiding volgen. Dat gaf ons de kans om vooroordelen weg te nemen. Zo waren sommige leerkrachten bang dat ze niet alles meer zouden kunnen doen met hun toestel. Sinds dit schooljaar heeft elke leerkracht een eigen Chromebook en zien we dat die drempels netjes overschreden.”

De directie geeft ons de vrijheid om flexibel te werken waardoor we problemen snel en efficiënt kunnen aanpakken.

Bert Vanhauwaert, ICT-coördinator bij SG Guldenberg

Meester Bert is fier op de stappen die de school heeft gezet met de implementatie van Chromebooks. Net als op het feit dat ze door de inspanningen de leerlingen al heel ver hebben gekregen op het vlak van vaardigheden. “Typen is daar een mooi en praktisch voorbeeld van. De kinderen van het vierde leerjaar krijgen normaal een uur schrijven per week. Wij zijn erin geslaagd om dat te vervangen voor leren typen, blind typen welteverstaan. Vroeger was dit een naschoolse, betalende activiteit. Door dit in de klas te doen, met een lespakket van 150 lesjes, geven we iedereen de kans om die vaardigheid op te pikken.”

Mediawijsheid

De technologie evolueert razendsnel en ook de leerlingen volgen, al dan niet via de school. Net daarom stuurt het ICT-team regelmatig de leerlijn bij. Eén thema gaat dit jaar voor alles. “Mediawijsheid! We zijn altijd kritisch voor de dingen die we doen en lanceren. Via de leerkrachten kregen we de afgelopen maanden vaak de opmerking dat er veel op de leerlingen af komt. Vaardigheden bijbrengen is prima maar er moet meer bij. En daar komt mediawijsheid op de proppen.”

“Het hoeft niet te verbazen dat kinderen via TikTok, Snapchat of andere apps al vroeg aan de slag gaan met sociale media. Dat zorgt soms voor ruzies of pesterijen. Wij vinden dit een gedeelde verantwoordelijkheid, waar ook ouders hun plaats moeten in krijgen. Daarom hebben we een mediawijsplan uitgewerkt. Net omdat we ouders mee willen in het verhaal, hebben we aan de start van het schooljaar het plan en enkele acties voorgesteld aan de hand van een kort filmpje. Het staat in de kinderschoenen maar we weten dat we hier echt aan verder moeten werken. Het zal er vooral op aan komen om kinderen te leren om kritisch te zijn voor wat ze op het internet of sociale media zien.”

Het ICT-team kreeg feedback van de ouders na het zien van het filmpje. “Goed dat hier bij wordt stilgestaan”, “Het was confronterend”, “Een wake-up call” en “benieuwd naar de tips die zullen komen” waren slechts enkele van de reacties bij de ouders. De ICT-coördinatoren spraken met elke leerkracht van het derde kleuter tot zesde leerjaar, om de acties van de leerlijn in te plannen in het schooljaar. “Het staat vast dat het een boeiende periode zal worden”, aldus meester Bert.

Een dag in het leven van meester Bert

De scholengroep telt vijf vestigingen over drie deelgemeenten. Dat vergt best veel planning en coördinatie voor Bert en zijn collega Geert Vanhouwaert. “Ook hier zijn we het directieteam dankbaar want ze geven ons de nodige vrijheid en flexibiliteit. Ik hoor van collega’s in andere scholen dat ze vaak gebonden zijn aan een aantal uren per week in een bepaalde vestiging. Bij ons hangt dat af van de situaties of probleemsituaties.

Het is soms frustrerend, al is dat een groot woord, dat ICT nooit stil staat. Regelmatig vragen leerkrachten me om een stappenplan op te stellen voor een onderwerp. De evolutie is soms zo snel dat een week na zo een plannetje het al niet meer up to date is. Door het gebruik van Chromebooks hebben we een nauwe samenwerking met Fourcast. Daar heb ik een aantal contactpersonen waar ik terecht kan voor technische zaken, zoals Google For Education of Clevertouch.”

Het Facebook-forum voor ICT-coördinatoren (geen erg indien je hier nog nooit van hoorde) is voor meester Bert een alternatieve manier om tot oplossingen en inzichten te komen. “Dat is een heel goede groep waarin ik een aantal contactpersonen heb. Ondertussen weet ik goed bij wie ik terecht kan voor hulp of advies. Er was ook een tijd een overleg tussen ICT-coördinatoren in de streek maar is jammer genoeg een stille dood gestorven. Met collega’s uit Oostende en van buurscholengemeenschap Moorsledegem hebben we wel besloten om regelmatig terug af te spreken.”

Google Educator

Het lesgeven voor een leerkracht is een microbe die nooit weg gaat, ook niet wanneer je aangesteld bent als ICT-coördinator. Ook meester Bert geeft nog regelmatig les, zij het dan voornamelijk aan de leerkrachten in de school. “In mei gaf ik voor het eerst een nascholing voor leerkrachten in opdracht van de Eekhout Academy. Mijn thema was de integratie van ICT in het vijfde en zesde leerjaar. Er waren hoofdzakelijk collega’s aanwezig uit onze buurt in West-Vlaanderen. Toen ik ons verhaal daar vertelde en luisterde naar hun verhalen, dan stelde ik vast dat wij als scholengemeenschap toch wel heel grote stappen hebben gezet.”

De digisprong gaf ons middelen. Nu is de uitdaging groot om die ingeslagen weg verder te volgen, ook op financieel vlak.

Bert Vanhauwaert, ICT-coördinator bij SG Guldenberg

Net als de leerlingen in de school leert meester Bert constant bij. Is het niet van collega-coördinatoren dan wel via professionele vorming. “Ik volgde de opleidingen 1 en 2 van Google Educators, net als de theoretische opleiding tot trainer. Het praktische deel, waarmee ik voor klassen kan staan bijvoorbeeld, laat ik nog even rusten.”

Stilstaan is achteruitgaan, dus dat probeert het team met meester Bert op kop niet te doen. “Klopt wel, ik ga altijd op zoek naar nieuwe dingen om te integreren in de school. Al moet je op de duur wel een keuze maken natuurlijk. Denk maar aan de software om lessen op te maken. Ik wil die allemaal zelf ook kennen om goed zo de leerkracht goed bij te kunnen staan. Dus volg ik zoveel mogelijk opleidingen om mee te zijn.”

Schoolit

Om af te sluiten heeft meester Bert nog een tip klaar voor onze redactie. En omdat we altijd open staan voor ideetjes, waren we één en al oor. “Schoolit is een heel goede website. Ik las een paar interviews met ICT-coördinatoren die ik al gesproken had of waarmee ik een online sessie volgde. Ook voor leerkrachten kan de site een bonus zijn. Regelmatig krijg ik van hen vragen over bepaalde programma’s of over lijstjes met pakweg opmaakapps. Schoolit zou daar nog meer een voortrekkersrol in kunnen spelen door nog meer artikels of blogs te plaatsen. Bijvoorbeeld over hoe je in een bepaalde programma dit of dat kan doen. Of hoe kan je voor kinderen een bepaalde poll organiseren. Dat kan handig zijn voor de leerkrachten.”

Daar gaan we nog meer mee aan de slag, Bert! Bedankt voor de fijne babbel en veel succes met het ICT-werk in de scholengroep.


Dit is een interview binnen de ‘ICT-coördinator aan het woord’-reeks. Met deze rubriek willen wij ICT-coördinatoren hun verhaal laten doen. Op die manier kunnen ze van elkaar leren en eens gluren bij de buren. Wil jij graag zelf deelnemen of ken je iemand in je omgeving? Contacteer ons via info@schoolit.be voor een eerste kennismaking.