Laptop voor op de schoolbanken: waar moet je op letten?
Hoe kies je een laptop voor op de schoolbanken? Welke opties zijn er? En hoef je zelfs voor Windows te gaan?
Dit artikel maakt deel uit van een artikelreeks over kostenefficiënt investeren in IT. Elke week tot eind oktober 2025 voegen we wekelijks een nieuw artikel toe. Je kan het huidige overzicht hier terugvinden.
Laptops in het klaslokaal moeten aan heel wat vereisten voldoen die specifiek zijn voor de schoolomgeving. Zo is robuustheid en betaalbaarheid prioritair en pure rekenkracht misschien wat minder. Niet iedere lessenaar heeft een stopcontact, dus ook voor de batterij zijn er specifieke vereisten. We onderzoeken de belangrijkste specificaties.
Windows of ChromeOS
In de meeste bedrijven kan je met een Chromebook niet zoveel komen doen, maar in het klaslokaal komen de computers voorzien van het besturingssysteem van Google om verschillende redenen wel tot hun recht. Natuurlijk heeft ook Windows zijn troeven.
ChromeOS
Heel wat fabrikanten maken Chromebook specifiek gericht op de educatiemarkt. De toestellen zijn robuust, gaan lang mee op één batterijlading en kosten doorgaans een stuk minder dan equivalente Windows-computers.
Dat komt onder andere omdat ChromeOS een licht besturingssysteem is, dat voor veel toepassingen op de cloud vertrouwt. Dat maakt het mogelijk om performante laptops te leveren zonder al te straffe hardware.
Bijkomend is het beheer van Chromebooks eenvoudig via de cloud-console die Google levert. Beleid kan per toestel of leerling worden uitgerold. Wanneer de school laptops zelf moet beheren, kan die eenvoud doorwegen.
ChromeOS is een licht besturingssysteem dat voor veel toepassingen op de cloud vertrouwt.
Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. ChromeOS heeft serieuze beperkingen wat compatibiliteit betreft. De laptops zijn ideaal voor applicaties die in de browser draaien. Denk aan de apps van Google Workspace of Microsoft 365 Web. Richtingen met een sterke STEM-component vereisen in de hogere graad soms specifieke software die niet op ChromeOS werkt.
Ook wat randapparatuur betreft, zijn de toestellen minder flexibel. Eén extern scherm aansluiten is doorgaans geen probleem, maar met meerdere monitors steken uitdagingen de kop op. Die compatibiliteitsbeperkingen nopen verschillende scholengroepen om Chromebooks af te raden.
Windows 11
Windows 11 is een zwaarder besturingssysteem dat meer van de hardware vergt, dus Windows-laptops zijn iets duurder. Voor de meerprijs krijg je wel veel in de plaats. Windows is de norm wat compatibiliteit betreft. Zelfs in de tweede of derde graad zullen leerlingen niet tegen de beperkingen aanlopen wanneer ze specifieke software nodig hebben.
Microsoft heeft met Intune (voor educatie) ook een beheeroplossing die zeker even krachtig is als het alternatief voor ChromeOS, dus beheer hoeft geen beperking te zijn. Windows correct up-to-date houden vereist wel wat extra aandacht.
Windows 11 is een zwaarder besturingssysteem dat laptops duurder maakt, maar je krijgt wel veel in de plaats.
De stevigere hardware van de Windows-laptop en de brede compatibiliteit hebben een nadeel: de toestellen zijn minder zuinig en vergen meer van hun batterij. Het is uitdagender om een Windows-laptop aan een scherp prijskaartje te vinden die een hele dag op één lading meekan.
De juiste keuze
In de praktijk is de Chromebook populair bij de digitalisering van het basisonderwijs, merkt het Rekenhof op. In de hogere jaren wegen de beperkingen steviger door, waardoor menig scholengroep specifiek Windows-toestellen vereist in het middelbaar, en al zeker de tweede en de derde graad.
MacOS is niet echt aan de orde. MacBooks zijn duurder en lopen tegen compatibiliteitsverschillen aan met Windows, wat ze minder geschikt maakt om op grote schaal aan leerlingen toe te wijzen.
Bouwkwaliteit
Laptops voor scholen maken wel wat mee. Zeker in het basisonderwijs zijn de gebruikers niet altijd even secuur. Een val van een lessenaar of een onbedoelde doop met een beker fruitsap zijn snel gebeurd.
Wat valbestendigheid betreft, voldoen laptops voor de educatieve markt aan gelijkaardige eisen als zakelijke toestellen. Ze moeten tegen een stootje kunnen en voldoen doorgaans aan MIL-STD-810H-tests. Gespecialiseerde fabrikanten kennen intussen de pijnpunten van gebruik door kinderen, en voorzien aanpassingen zoals extra stevige poorten en scharnieren.
Specifiek voor het gevaar van fruitsap heeft een goede schoollaptop een toetsenbord dat resistent is tegen morsen. De toetsen zelf zijn idealiter ook extra stevig bevestigd, zodat de knoppen er niet worden afgehaald.
Gespecialiseerde fabrikanten kennen intussen de pijnpunten van gebruik door kinderen, en voorzien aanpassingen zoals extra stevige poorten en scharnieren.
Binnen raamcontracten wordt rekening gehouden met defecten. Drie jaar service op locatie met een verzekering tegen zelf veroorzaakte schade zijn geen uitzondering.
Schermkwaliteit
In het secundair onderwijs vragen veel scholen minstens Full HD (1.920 x 1.080 pixels), vaak op 14-inch. 1.366 x 768 pixels was lang courant en is goedkoper. Om te multitasken is zo’n bescheiden hoeveelheid pixels echter krap.
Het schermpaneel moet voldoende goed zijn om de leerlingen en hun ogen te sparen, maar een fortuin uitgeven hoeft niet. Mik op een degelijk IPS-paneel en laat dure oled-technologie links liggen. Denk ook aan de schermhelderheid. Lichte en zonovergoten klaslokalen zijn een uitdagende omgeving voor te donkere displays.
Ook een aanraakscherm is overbodig, tenzij er een heel duidelijke didactische reden is om toch voor touch te kiezen. Een aanraakscherm jaagt de prijs de hoogte in, dus denk goed na alvorens deze vereiste in te bouwen. In veel gevallen raden scholen aanraakschermen specifiek af.
Batterij
Niet iedere lessenaar heeft een stopcontact. Hoe lang de batterij van een laptop moet meegaan, hangt af van het belang van de laptop in het onderwijsproject. Verschillende scholen verwachten dat een toestel toch de hele lesdag meegaat en eisen dus een autonomie van acht uur of meer.
Niet iedere lessenaar heeft een stopcontact.
De verantwoordelijkheid voor de autonomie ligt ook voor een stuk bij de leerling. Het is niet ongehoord om het schoolreglement in te zetten. Den Edugo-scholengroep eist bijvoorbeeld expliciet dat leerlingen met een volgeladen laptop naar school komen.
Levensduur
Een laptop in een educatieve context moet doorgaans zeker vier jaar meegaan. Het secundair onderwijs mikt op één toestel voor de tweede en de derde graad en ook raamcontracten hanteren die vierjarige cyclus.
In principe is dat geen probleem. Zowel ChromeOS als Windows blijven voldoende lang van ondersteuning genieten, al zal een tussentijdse upgrade naar een nieuwe versie van het besturingssysteem wel aan de orde zijn.
Belangrijker is de robuustheid van de hardware. Worden de laptops door de school zelf voorzien, dan is een contract met ondersteuning op locatie, voor zeker drie jaar en liefst vier, een goed idee. Zo wordt de uitval beperkt.
Keuzegids
Welke laptop het meest geschikt is, hangt af van het educatieve project van de school, de graad van de leerling en de gekozen richting. In alle gevallen is adequate connectiviteit belangrijk. In principe zit goede wifi-ondersteuning langs de kant van de laptop wel correct ingebakken.
Werk minimumspecificaties uit en benut raamcontracten.
Een school kan leerlingen niet zomaar opleggen een toestel van één fabrikant te open. Ze kan wel minimumspecificaties uitwerken of raamcontracten benutten. Volgende specificaties geven een idee van welke richtlijnen mogelijk zijn
- Basisonderwijs, 1ste graad (basisgebruik): ChromeOS of Windows kan; ChromeOS scoort op vlak van beheer, snelheid, autonomie en prijs, maar heeft compatibiliteitsbeperkingen.
- 2de/3de graad (richtingsgebonden): Windows is doorgaans de norm omwille van specifieke softwarevereisten.
- Minimumhardware: 14″ FHD non-touch, 8 GB RAM (soms 16 GB wenselijk in 4-jaars cyclus), 256 GB SSD, degelijk chassis (MIL-STD), 8 tot 10 uur batterij.
Gewapend met bovenstaande informatie is het mogelijk om geïnformeerd te beslissen welke laptops geschikt zijn voor welke leerlingen. De schoolomgeving heeft specifieke vereisten, maar dat weten fabrikanten. Het aanbod aan geschikte toestellen is dan ook ruim.
Dit is een redactionele bijdrage geschreven in samenwerking met Telenet. Voor meer informatie kan je hier terecht. Dit artikel is onderdeel van een artikelreeks rond kostenefficiënt investeren in IT op school. Je vindt eerder verschenen artikelen hier.