Fyxxi wil elke school slimmer maken met workshops en STEAM-kampen

- Cédric Van Loon

IT wordt overal omarmd, maar binnen scholen is er nog veel werk aan de winkel. De ene weet niet hoe hij of zij ermee aan de slag moet, terwijl de andere inspiratie nodig heeft. Niet elke school staat even ver in dat proces en er bestaat niet één aanpak die voor iedereen geldt. 

Er wordt overal met STEM rond je oren geslagen, tot het daadwerkelijk wordt geïmplementeerd in de klas. Wat in theorie eenvoudig lijkt, is in de praktijk niet altijd het geval. Om leerkrachten op weg te helpen, geeft Fyxxi workshops en heuse STEAM-kampen om iedereen te inspireren.

Het afgelopen schooljaar hebben ze ongeveer 4.600 leerlingen en 2.800 leerkrachten op weg gezet om de digitalisering te omarmen tijdens de lessen. Afhankelijk van de leeftijd worden er tools uitgekozen die overeenkomen met het kennisniveau van elke groep. Lager onderwijs, secundair onderwijs, voor elk niveau is er een oplossing. “Vroeger zagen veel leerkrachten zulke lessen als spelen, maar die tijd is lang voorbij”, steekt Isabel Allaert van wal. Zij is coördinator binnen eduCentrum vzw, de organisatie achter Fyxxi.

Meer dan 90 partners

Fyxxi bestaat ondertussen 5,5 jaar en was destijds ver voor op zijn tijd. Het resultaat daarvan is dat het een enorme lange lijst aan partners heeft, waarmee het op regelmatige basis samenwerkt om alle projecten nieuw en innovatief te houden doorheen de jaren.

We werken met meer dan 90 partners samen vandaag. Die zijn bijzonder belangrijk, omdat ze hardware leveren aan ons lab

Isabel Allaert, coördinator binnen eduCentrum vzw

“We werken met meer dan 90 partners samen vandaag. Die zijn bijzonder belangrijk, omdat ze hardware leveren aan ons lab, omdat wij daarvoor de budgetten niet hebben. Hierdoor kan je een sterker lab uitbouwen, omdat de partners erachter staan. Soms krijgen we zelf toestellen toegestuurd die nog niet op de markt zijn. Bij ons kunnen we kijken hoe goed iets is en daarop feedback leveren. Omdat we met iedereen werken, bieden we aan niemand exclusiviteit.”

Eén van de partners is HP, dat recent de Sprout aan Fyxxi leverde. Dit toestel wordt niet meer geproduceerd door HP, maar de lokale afdeling in België had nog een model staan dat ze goed wilden benut zien. De HP Sprout is een innovatieve pc met ingebouwde projector om objecten te 3D-scannen. Ongezien binnen de pc-wereld.

Fyxxi

Met de Sprout kunnen leerlingen of leerkrachten hun 3D-geprinte creaties tussendoor 3D-scannen om het hele proces in kaart te brengen. “Doorheen de jaren hebben we gemerkt dat tijdens maker-workshops elk stap moet worden gedocumenteerd om het hele proces achteraf correct toe te passen. Bij elke foto kunnen ze schrijven wat ze hebben aangepast, omdat bijvoorbeeld hun eerste stappen fouten bevatten. Wij zien het niet als fouten, het gaat vooral om het iteratief leerproces -eigen aan maakonderwijs- waarbij falen essentieel is om verder te komen. Je leert er dan ook bijzonder veel uit. Het eindresultaat is dikwijls niet wat je in het begin in gedachten had”, zegt Allaert.

Geen standaardlessen

Een workshop binnen Fyxxi is geen standaardles. Er moet volgens de organisatie een goeie sfeer zijn tussen leerlingen en leerkrachten. Allaert: “We willen niet dat de leerkracht na de start richting de koffiemachine gaat om gewoon wat te babbelen met andere collega’s. Soms krijgen we leerkrachten over de vloer die schrik hebben dat het te moeilijk zal zijn. We zeggen dan dat de leerlingen er tien minuten over doen om het te begrijpen, dus het zal wel werken.”

Een workshop binnen Fyxxi is geen standaardles. Er moet volgens de organisatie een goeie sfeer zijn tussen leerlingen en leerkrachten.

Leerling of leerkracht, beide krijgen dezelfde cursus. “We geven workshops op locatie in België en Nederland, maar iedereen kan ook terecht in ons lab in Gent. Vandaag hebben we twee onderdelen: het programmeerlab en de makerspace. Die eerste hebben we al sinds het begin van Fyxxi. De makerspace is er recent bij gekomen, met een focus op secundair onderwijs. Ondertussen hebben we een twintigtal 3D-printers, lasercutters, CNC-freesmachines, kortom een heel mooi arsenaal tools waarmee we kunnen focussen op ontwerpenproces. We zien de technologie als een middel en niet als het doel op zich. ”

Bij de start van Fyxxi kwam het overgrote deel van de leerlingen en leerkrachten uit het lager onderwijs. De komst van de makerspace en de groeiende populariteit van STEM zorgen ervoor dat de interesse van het secundair onderwijs groeit. Vorig jaar was het nog fifty-fifty, maar dit schooljaar lijkt het erop dat het secundair onderwijs de bovenhand zal nemen.

Fyxxi

“Dat heeft vooral te maken met de basiscompetenties vandaag,” verklaart Allaert. “Computationeel denken zit in de eindtermen. Heel wat leerkrachten zien geen toepassingen en komen bij ons om raad vragen. Andere leerkrachten hebben dan weer veel meer ervaring en willen graag uitgewerkte dingen zien of een bijscholing krijgen.”

Van workshops tot heuse kampen

Wat Allaert het allerleukste vindt binnen Fyxxi, zijn de STEAM-kampen. “Van maandag tot vrijdag komt een groep leerkrachten naar ons. Het zijn voor ons de leukste weken in het lab. We tonen wat STEAM is en vanaf maandagmiddag hebben we geen plannen voor de rest van de week”, lacht Allaert. “We bekijken met hen wat ze willen maken en starten vanaf het probleem.”

Alle workshops worden gegeven voor en door leerkrachten.

“Het gaat bij ons niet zomaar over een robot programmeren. We kijken naar het hele proces errond. We onderzoeken samen met hen projecten in plaats van kant-en-klare lespakketten. Elke dag zijn er twee coaches aanwezig en delen we de groep op. Zo kan een groep de hele week aan een eigen project werken. We werken met simpele materialen die je thuis hebt liggen. Wat mij betreft werkt zoiets veel beter dan saaie formules op een bord.”

Wie aan de slag gaat met workshops binnen de makerspace, kan moeilijk de dikwijls peperdure hardware allemaal zelf kopen voor de school. Fyxxi adviseert hen daarom om een makerspace in de buurt te vinden die deze toestellen heeft. Afhankelijk van elk budget worden er tips gegeven wat er haalbaar is om in de klas te gebruiken.

Voor en door leerkrachten

Alle workshops worden gegeven voor en door leerkrachten. Dat laatste is belangrijk omdat zij zich goed kunnen inbeelden hoe het eraan toe gaat in de klas. Basisdingen of gerichte oefeningen kunnen dikwijls heel gemakkelijk vertaald worden in het lespakket, maar veel hangt af van het enthousiasme van de leerkracht.

Fyxxi

“Sommigen kunnen het zien als extra werk, terwijl anderen het net tof vinden om ermee bezig te zijn in hun vrije tijd,” zegt Allaert. “Er is een groot verschil tussen de verschillende leerkrachten, wat ervoor zorgt dat er een gigantische kloof is tussen de scholen. Ons team bestaat uit leerkrachten en ervaren coaches, zodat we zo goed mogelijk begrijpen in welke situatie elke leerkracht zit. Iedere leerkracht is wel duidelijk zoekende naar wat ze kunnen doen met hun leerlingen. Daar proberen we een oplossing voor te vinden.

Fyxxi is afhankelijk van zijn partners om de hardware in de labo’s up-to-date te houden. Daarnaast zijn er variabele subsidies binnen de EU en Vlaanderen. Het nieuwe regeerakkoord bevat heel wat rond ICT, wat Allaert gerust stelt. “Er staat heel wat in rond STEM en innovatie op de schoolbanken. Stiekem hoop ik dat we voor een basissubsidie kunnen gaan, zodat we op lange termijn nog meer rond projecten kunnen werken. De nieuwe Vlaamse regering brengt ook een nieuwe minister van Onderwijs. Wie weet is er wel wat mogelijk.”