De grote Digisprong-analyse: het ICT-beleid en de ICT-coördinator
Het tweede speerpunt van de Digisprong focust op een sterk ondersteunend en doeltreffend ICT-beleid. In onze poll peilden we dan ook naar de huidige situatie van deze beleidsplannen en welke stappen er in de toekomst nog gezet kunnen worden. Wat onze respondenten hierover te vertellen hadden en hoe zij de rol van de ICT-coördinator of het ICT-team zien, lees je hieronder.
Gezien scholen in onze huidige samenleving met erg veel digitale uitdagingen te maken krijgen, is er nood aan een sterkere ICT-omkadering in het onderwijs. Wij vroegen ons af welke plannen reeds op tafel lagen voor de aankondiging van de Digisprong en welke scholen hun plannen nog moeten uitwerken.
Het ICT-beleidsplan
Voor de Digisprong
Eerder al schreven we over het MICTIVO3-rapport van 2019. De resultaten toonden aan dat 59,4 procent van de scholen in het basisonderwijs geen ICT-beleidsplan hanteerde. Het secundair onderwijs krikte het percentage op naar 56,2 procent en sprong daarmee met de hakken over de sloot.
In onze poll geeft 49 procent van de respondenten aan dat zij wél een beleidsplan gebruikten voor er sprake was van de Digisprong. Van de andere helft van de deelnemers had 37 procent nog geen plan opgesteld. De rest van de onderwijsprofessionals weet niet of er al een specifiek ICT-beleid aanwezig was of niet. De coronapandemie zorgde dus niet voor veel verandering op dit gebied.
Aanpassingen na de bekendmaking van de sprong
Meer dan de helft van de respondenten die reeds over een beleidsplan beschikten op school (52%), zegt wel aanpassingen te hebben gemaakt aan het plan sinds de Digisprong. Denk hierbij vooral aan meer focus op toestellen, bijvoorbeeld van BYOD naar toestellen van de school, het versterken van de digitale competenties van leerlingen en leerkrachten, én het versterken van het ICT-team.
27 procent van deze onderwijsprofessionals laat weten dat er tot nog toe geen actualisering van het plan gebeurde, 17 procent is er niet van op de hoogte.
Voor 58 procent van de onderwijsprofessionals die aangaven nog niet over een beleidsplan te beschikken voor de Digisprong, is het plan nu wel in opmaak. Dertig procent van deze respondenten heeft echter geen idee of er aan het beleid gesleuteld wordt. Een kleine 12 procent geeft aan dat er tot nog toe geen plan beschikbaar is.
De helft van de participanten is op dit moment tevreden met het ICT-beleidsplan op zijn of haar school. Een kleine 20 procent geeft echter aan dat niet te zijn en de overige respondenten hebben er geen mening over. Er is dus nog wat werk aan de winkel in het onderwijs rond de visie op ICT.
Lees ook: Hoe moet je een ICT-beleidsplan opstellen? – Schoolit
Cyberpesten en e-inclusie
Wanneer we inzoomen op cyberpesten, een fenomeen dat de laatste jaren steeds meer onder onze aandacht komt, zien we dat 45 procent van de onderwijsprofessionals aangeeft hier al mee aan de slag te gaan. Dat betekent helaas dat de meerderheid van de scholen (51%) dat nog niet doet, of dat sommige respondenten geen zicht hebben op de maatregelen die genomen worden. Voor 4 procent van de deelnemers was deze vraag niet van toepassing.
De resultaten van e-inclusie – acties die digitale uitsluiting proberen te voorkomen – lijken sterk op die van cyberpesten. Iets minder dan de helft van de scholen (46%) werkt al aan het op weg zetten van leerlingen in de digitale samenleving. 19 procent geeft aan hier niet mee bezig te zijn. Maar liefst 31 procent van de deelnemers heeft bovendien geen idee of aan digitale inclusie gewerkt wordt of niet. Er kan dus zeker nog ingezet worden op de bewustmaking van onderwijsprofessionals rond dit thema.
Hoe zit het met de opdracht van de ICT-coördinator en het ICT-team?
Voor de meerderheid van de onderwijsprofessionals (57%) lijkt de opdracht van de ICT-coördinator duidelijk te zijn. Toch geeft een niet te verwaarlozen deel van de respondenten (31%) aan dat dit helemaal niet zo is. Enkele ondervraagden laten weten dat het takenpakket erg ruim wordt opgevat en dat er onvoldoende mankracht is om brandjes in verschillende scholen te blussen. Op dit moment ligt de focus nog sterk op het technische en niet zozeer op het pedagogische, al moet hier in de toekomst zeker werk van gemaakt worden.
Het statuut van de ICT-coördinator werd in de meeste gevallen (37%) dan ook nog niet versterkt. Een derde van de deelnemers (32%) geeft aan wel reeds fysieke ondersteuning te hebben gekregen. 26 procent van de ondervraagden blijft in het ongewisse. Enkele onderwijsprofessionals laten weten dat er extra lesuren ter beschikking werden gesteld en dat scholen op zoek gaan naar broodnodige versterking. Pedagogisch én technische onderlegde profielen blijken helaas moeilijk vindbaar.
Scholen met een ICT-team hebben dit in 40 procent van de gevallen uitgebreid. Volgens 10 procent van de respondenten zal er dit schooljaar nog werk van gemaakt worden, naast de 5 procent die het naar 2022-2023 opschuift. Maar liefst 30 procent van de scholen heeft nog geen uitbreidingsplannen in de maak.
Het lijkt er dus op dat de digitaliseringsplannen in scholen nog wat timmerwerk kunnen gebruiken.