Hoe AI de universiteit binnendringt

- Fleur Arkesteijn

Kunstmatige intelligentie is niet langer slechts een populairder wordende studie die men kan volgen aan de universiteit. Nederlandse universiteiten hebben een numerus fixus geplaatst op de toelatingsplekken, omdat de aanwas van nieuwe studenten te groot is vergeleken met het aantal te vergeven bankjes in de collegezaal.

De groeiende aanwezigheid van kunstmatige intelligentie in onze maatschappij zijn een grote motivator voor studenten om dit interessante veld te betreden. In de tussentijd verandert kunstmatige intelligentie ook de universiteit: steeds meer instellingen zetten AI in om hun onderwijs te verbeteren. Priya Lakhani, oprichtster en CEO van Century Tech, een onderwijsplatform voor AI, zegt hierover:

“Voor sommige mensen is het beeld van AI in het onderwijs een soort science fiction voorstelling met holografische leerkrachten. Maar AI  ís al alom aanwezig in het klaslokaal. Decennia lang hebben technieken zoals kunstmatige intelligentie instituten en sectoren op de hele wereld drastisch veranderd en verbeterd, terwijl onderwijs, wereldwijd de op-een-na grootste sector, vrijwel achterblijft. Dat verandert. Universiteiten omhelzen eindelijk de mogelijkheden van AI om het onderwijs te verbeteren.”

Nieuwe technologie

Neem bijvoorbeeld Beacon, een bijzondere medewerker aan de Staffordshire Universiteit in het Verenigd Koninkrijk. Studenten kunnen hem 24/7 vragen stellen. Of het nu twee uur ‘s middags of twee uur ‘s nachts is, Beacon antwoord in luttele seconden. Altijd geduldig, en altijd bereikbaar: Beacon is de perfecte administratief medewerker. Je had het al geraden: Beacon is geen menselijke assistant, maar een programma.

Naarmate meer studenten de app gebruiken, en de AI feedback verwerkt, verbetert die zichzelf.

Beacon is een van de vele AI-toepassingen die universiteiten inzetten om hun curriculum te verbeteren. Staffordshire en de cloudhostserviceprovider ANS lanceerden de chatbot afgelopen Januari. De bot kan praktische zaken regelen, zoals het inschrijven voor verenigingen, bezwaar maken tegen de lokale belasting, contact opnemen met docenten en nieuwe campuskaarten aanvragen. Naarmate meer studenten de app gebruiken, en de AI feedback verwerkt, verbetert die zichzelf. Liz Barnes, onderdirecteur van Staffordshire vertelt:

“Beacon is onze eerste stap in richting van de inzet van AI op de universiteit. We reageren hiermee op de verwachtingen van de jongere generatie, die gewend is instant antwoorden en ondersteuning te krijgen.”

Kunstmatige intelligentie

Beacon is niet de enige kunstmatige intelligente assistent. De universiteit van Boston heeft bijvoorbeeld Ada gelanceerd. Ada beantwoord vragen van studenten, maar houdt ook hun aanwezigheid bij, en spoort studenten die onder de maat presteren aan tijd te steken aan hun huiswerk, en aanvullend onderzoek. Als studenten depressief zijn, of andere mentale problemen hebben, kunnen ze dit melden aan Ada, die hen direct verbindt met het zorgteam van de universiteit. De makers van Beacon willen deze functies ook implementeren op hun versie van de chatbot.

Een onderzoek naar de inzet van kunstmatige intelligentie in het Britse onderwijs, wijst uit dat er van het basis- tot het vervolgonderwijs, verschillende toepassingen ingezet worden. Zo zijn er bijvoorbeeld toepassingen om een persoonlijk curriculum op te stellen, maar ook toepassingen die de leerkracht ondersteunen. Door bijvoorbeeld nakijkwerk te automatiseren, kan de leerkracht meer tijd vrijmaken voor het opstellen van persoonlijke lesplannen. Deze systemen worden in België en Nederland ook ingezet.

Betere kansen met een slim leerlingvolgsysteem

Ook het opsporen van risico’s kan met een slim leerlingvolgsysteem efficiënter. Het toetsen en oefenen met behulp van bijvoorbeeld squla,  zou kunstmatige intelligentie waardevolle inzichten opleveren. Het Nederlandse bedrijf zou bijvoorbeeld zeer accurate voorspellingen kunnen doen over dyslexie en andere leerproblemen. Jason Harley, assistent professor aan de afdeling van Educatieve psychologie aan de Universiteit van Alberta stelt:

“AI kan een mogelijke game changer zijn in het onderwijs. We weten dat de universiteit bijvoorbeeld zeer stressvol kan zijn voor studenten. We weten dat niet alle studenten aan de universiteit dezelfde kansen hebben om hun strategieën en vaardigheden te ontwikkelen. Het biedt mogelijkheden om de kloof te overbruggen. Het kan daadwerkelijk een positieve verandering aanbrengen, door studenten bijvoorbeeld te koppelen aan fondsen, regelingen en andere hulp waarvan ze niet altijd van op de hoogte zijn.”

Ethische overwegingen

Het digitaal monitoren van studenten op deze manier, brengt ook ethische vraagstukken en bezwaren met zich mee. Professor Rose Luckin van het Ethical Intelligence in Education Institute, ziet zeker kansen voor AI, mits hier voorzichtig mee om wordt gegaan.

“We moeten zeker weten dat het ethische vacuum waarin het leeuwendeel van de ontwikkelaars van toepassingen van AI zich in bevinden, gevuld is met morele waarden, ethische principes en correcte praktijken, zodat de gehele maatschappij ervan profiteert.”

Het probleem is niet dat er te weinig goede leerkrachten zijn. We willen het bereik van goede leerkrachten vergroten.

Het plethora van morele kwesties waar makers van AI bijvoorbeeld tegenaan lopen, verschillen van gender issues, tot ongelijkheid in toegang, en privacy. Zo zijn de namen en geautomatiseerde stemmen van systemen vaak vrouwelijk. Dit versterkt het schadelijke stereotype dat vrouwen ‘ter assistentie’ bedoeld zijn. Automatische systemen kunnen onbedoeld bijdragen aan discriminatie, en in sommige gevallen het zelfs nabootsen.

Professor aan de technische universiteit van Georgia, Ashok Goel, maakt zich zorgen over wie er straks toegang krijgen tot deze technologie: stelt het bijvoorbeeld kleinere universiteiten achter, waardoor de kloof tussen arm en rijk vergroot?

“Het aantal mensen dat toegang heeft tot onderwijs van goede kwaliteit, is slechts 20%. Dat betekent dat 80% dat niet heeft. Het probleem is niet dat er te weinig goede leerkrachten zijn. We willen het bereik van goede leerkrachten vergroten.”