Waarom zijn Chromebooks zo populair in de VS maar nog niet bij ons?

- Cédric Van Loon

Chromebooks groeien aan populariteit in België, maar Windows 10-toestellen zijn nog steeds dominant in de meeste scholen. In het buitenland zien we een heel ander beeld: Nederland en vooral de VS kiezen resoluut voor Chrome OS in lager en middelbaar onderwijs.

Om te begrijpen waarom Chromebooks zo populair zijn in het buitenland en ze naar de voorgrond treden in België, is het belangrijk om te begrijpen waar ze vandaan komen. De allereerste Chromebook zag midden 2011 het levenslicht, bijna negen jaar geleden.

Een Chromebook draait Chrome OS, wat in feite een veredelde Chromebrowser is die je vandaag op elk toestel kan downloaden en installeren. Omdat het toestel enkel die browser moet kunnen verwerken, zijn de systeemvereisten veel lager dan een Windows-toestel dat zowat alles kan.

Een goedkope laptop van 200 euro of minder werkt prima als Chromebook maar niet als Windows 10-laptop. Zeker in 2011, tijdens de introductie van Chrome OS, was het prijsverschil met een instap Windows-toestel nog groter. De lage prijs was één, maar het is een perfecte samenloop van omstandigheden dat ervoor heeft gezorgd dat Chromebooks in 2018 bijna 60% van de markt in de VS in handen heeft. Microsoft heeft 22 procent, gevolgd met Apple dat 18 procent voor zijn rekening neemt. Opvallend: in 2012 had Apple nog 50 procent van de markt in handen.

Chrome OS-geboorte

In de zomer van 2011 werden de eerste Chromebooks op de markt gebracht door diverse fabrikanten. Een jaar later haalde de zoekgigant al 5 procent marktaandeel met Chrome OS en het jaar erop meer dan 20 procent. Om die sterke stijging en het dominante marktaandeel vandaag te begrijpen, spreken we met Matias Matias (jawel, dezelfde voor- als achternaam), WW Business Development for Education bij HP. Hij heeft het succes van Chrome OS bij HP van dichtbij kunnen volgen en volgt de educatiemarkt al sinds 2009.

De oneerlijkheid van Amerikaanse scholen ligt aan de basis van het succes van Chrome OS.

Hoewel hij graag dieper wil duiken met ons naar het succes van Chromebooks in de VS, benadrukt Matias dat hij geen voorkeur heeft en dat allebei de besturingssystemen hun troeven hebben. Hij start met hoe Amerikaanse scholen budget krijgen van de Amerikaanse overheid, omdat dat een belangrijk element is in het verhaal.

Budget naargelang prestaties

“In de VS krijgt elke school geld van de Amerikaanse overheid op basis van examens die leerlingen moeten afleggen”, zegt Matias. “Hoe beter de gemiddelde score, hoe meer geld de desbetreffende school krijgt. Voor 2011 werden al die testen op papier ingevuld en de resultaten werden manueel berekend door de school zelf en doorgestuurd.”

Hij lacht daarna onmiddellijk en vertelt fijntjes dat het logisch is dat niet elke school even eerlijk is in het indienen van de gemiddelde scores om zo meer budget los te krijgen. Om het systeem opnieuw eerlijk te maken, lanceerde de overheid een digitaal examen dat je in eender welke webbrowser kan voltooien. Toevallig verschijnt datzelfde jaar Chrome OS: een veredelde Chrome-browser met heel lage systeemvereisten.

Steile groei Chromebook

Sommige Amerikaanse scholen hadden al enkele computers gekocht, maar de meeste hadden nog niets. Aangezien de examens nodig waren om budget te krijgen van de Amerikaanse overheid, moest er worden geïnvesteerd in computers. Chromebooks waren op dat moment goedkoper dan Windows-laptops, waardoor de keuze snel was gemaakt voor heel wat scholen.

“In een belachelijk snel tempo klom Chrome OS van een kleine 5 procent in 2012 naar iets meer dan 50 procent in 2015 wanneer we kijken naar mobiele toestellen. Overal werden Chromebooks ingekocht, maar wat kan je er nu mee eens de examens voorbij waren?  Daarmee is Google aan de slag gegaan en heeft het tools gecreëerd om scholen en leerkrachten te helpen met dagelijks werk.”

“Door die evolutie merk je dat Chromebooks een dominante positie hebben ingenomen in de Amerikaanse scholen, zowel bij lager als middelbaar onderwijs (de zogenaamde K-12). Of dat een goede evolutie is, valt af te wachten. Wanneer deze leerlingen de bedrijfswereld instappen na hun studies, merk je dat Windows de plak zwaait omdat het ontwikkeld werd om alles te kunnen. Die overstap zullen de meeste leerlingen moeten doorstaan.”

Platform blijft uitbreiden

Dankzij de perfecte storm van digitale examens en Chromebooks als goedkope laptops met een Chrome webbrowser domineert Google de scholen in de VS. Bij ons gaat het lang niet zo hard, maar je merkt dat de markt in beweging is. Omdat Google het momentum in de VS heeft vastgegrepen om allerlei toepassingen op maat voor scholen te ontwikkelen met G Suite for Education, blijft Chrome OS populair. Steeds meer educatietools van externe partijen vinden tevens hun weg naar Chromebooks.

Dankzij de perfecte storm van digitale examens en Chromebooks als goedkope laptops met een Chrome webbrowser domineert Google de scholen in de VS.

De Amerikaanse markt is de laatste drie jaar stabiel gebleven, wat aantoont dat Apple en Microsoft werk voor de boeg hebben. Officiële Europese cijfers zijn er helaas niet, maar Futuresource Consulting merkt op dat Chrome OS flink groeit in de Scandinavische landen, Nederland en Spanje. Groeiend, maar lang nog niet zo dominant als in de VS: in 2018 was de VS nog goed voor 85 procent van alle verkochte Chromebooks voor lager en middelbaar onderwijs.

Met de compatibiliteit van Android-apps op Chrome OS en officiële Linux-ondersteuning, worden Chromebooks steeds flexibeler in hun mogelijkheden. De toestellen worden ook alsmaar prominenter naar voor geschoven door laptopfabrikanten zoals HP met een complete beschikbare line-up. Microsoft is vandaag comfortabel marktleider in België en Europa, maar het mag zich daarom niet in slaap laten wiegen. Google lijkt alvast klaar om in Europa flinke stappen te nemen.