Publieke scholen in Seattle dagen social mediabedrijven voor rechter

10 januari 2023 - David Van Waeyenberghe

Meta, Alphabet en andere techgiganten dragen volgens de Amerikaanse scholengroep bij aan de mentale gezondheidscrisis bij jongeren. Daardoor draaien de zorgverleners overuren en kunnen de scholen niet meer op correcte wijze les geven.

Meta en consoorten hebben weer een rechtszaak aan hun broek. Dit keer bundelen de publieke scholen van Seattle, in de staat Washington, de krachten. Hun aanklacht: de bedrijven brengen in het winstbejag van hun social mediaplatformen schade toe aan jongeren en hun mentale gezondheid. De Seattle Public Schools is de grootste scholengemeenschap in de staat, goed voor 109 scholen en ruim 49.000 leerlingen.

Klacht tegen Meta en co

Afgelopen vrijdag diende de scholengroep officieel klacht in tegen Facebook, Instagram, Siculus (allen Meta), TikTok (ByteDance), Snap, Google en YouTube (beiden Alphabet). In de klacht staat te lezen dat de techbedrijven hun producten zodanig hebben ontworpen dat gebruikers zoveel mogelijk tijd spenderen aan scrollen. Daardoor komen de tientallen miljoenen kinderen en jongeren in contact met schadelijke inhoud zoals zelfbeschadigende beelden. Onder andere het corpse bride diet wordt bij naam genoemd.

De publieke scholen geven aan dat ze de mentale toestand bij jongeren drastisch zien achteruit gaan. Volgens het document, gepubliceerd door The Register, zien de scholen in de periode 2009-2019 een stijging van 30 procent in het aantal depressies bij studenten. “Studenten die angst, depressie en andere psychische problemen ervaren, presteren slechter op school, gebruiken vaker middelen en misdragen zich. Dat heeft een rechtstreekse impact op de Seattle Public Schools die zo hun educatieve taak niet kunnen uitvoeren”, luidt de aanklacht.

Financiële ondersteuning

De publieke scholen en schoolklinieken in Seattle zijn, net als over heel de Verenigde Staten, één van de belangrijkste aanbieders van geestelijke gezondheidszorg voor kinderen. Alleen zijn er te weinig middelen, zowel mensen als geld, om aan de groeiende vraag te voldoen. “Er is een allesomvattend langetermijnplan inclusief financiering nodig om de stijgende golf van psychoses, zelfmoordgedachten en andere tragische indicatoren om te buigen”, luidt het in de tekst.

Nog volgens de aanklagers vormt het ‘buitensporig’ gebruik van de social mediaplatformen van de technologiebedrijven een overlast voor de Seattle Public Schools. Met de aanklacht willen de school een financiële ondersteuning verkrijgen vanuit de techbedrijven voor het onderwijzen en de behandeling van problematisch gebruik van social media bij jongeren.

“Onze studenten, en alle jongeren ter wereld, worden geconfronteerd met ongekende leer- en levensproblemen die worden versterkt door de negatieve gevolgen van toegenomen schermtijd”, aldus schoolhoofd Brent Jones. “Het gaat om ongefilterde inhoud en mogelijk verslavende eigenschappen van social media. Deze rechtszaak is de eerste stap om deze trend voor onze studenten, en die in het hele land, om te buigen.”

Giganten verweren zich

The Register vroeg de geciteerde bedrijven om een reactie. Meta en ByteDance verkozen om niet te antwoorden. De andere techgiganten wijzen op verschillende tools waardoor de schermtijd van jongeren kan worden beperkt. “We hebben zwaar geïnvesteerd in het maken van veilige gebruikservaringen voor kinderen, over al onze platformen”, zegt Google-woordvoerder José Castañeda. “Via onder andere Family Link kunnen ouders herinneringen instellen, schermtijd limiteren en specifieke content blokkeren.”

“Niets is belangrijker voor ons dan het welzijn van onze gemeenschap”, klinkt het bij Snap. “Bij Snapchat beheren we inhoud van bekende makers en gebruiken we menselijke controle om de gegenereerde inhoud te beoordelen voordat deze een groot publiek kan bereiken. We werken ook nauw samen met toonaangevende organisaties in de geestelijke gezondheidszorg om in-app-tools te creëren om Snapchatters en hun vrienden te ondersteunen.”